آسفالت حفاظتی چیست؛ کاربردها و انواع آن
مخلوط قیر و مصالح سنگی که با ضخامت 25 میلیمتر روی سطوح مختلف اجرا می‌شود را آسفالت حفاظتی می‌گویند. کاربرد آسفالت حفاظتی روی سطوح شنی آماده شده یا روسازی شده است. اگر اجرا روی سطوح روسازی شده انجام شود به این عمل پوشش آب بندی گفته می‌شود. این نوع آسفالت کاری در مسیرهای فرعی و جاده‌هایی که کم ترافیک هستد بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. طول عمر آسفالت حفاظتی بین 3-5 سال می‌باشد. با افزایش ترافیک وسایل نقلیه و وجود شرایط نامساعد جوی مانند بارندگی برف و باران،آسفالت برخی سطوح دچار فرسایش و آسیب دیدگی شده و شیارهایی روی سطح به وجود می آید. جهت ترمیم این سطوح از آسفالت حفاظتی استفاده می شود.
کاربردهای آسفالت حفاظتی
- اجرای آسفالت حفاظتی یکی از روش‌های جدید در ترمیم و روسازی سطوح مختلف است.همچنین از آن جهت افزایش دوام روسازی آسفالت نیز استفاده می شود.
- آسفالت حفاظتی از ترکیب سنگدانه‌های خرد شده و قیر به دست می آید و جهت حفاظت از سطح موردنظر مورد استفاده قرار می گیرد.
- آسفالت حفاظتی شیار و گودی‌های ایجاد شده توسط چرخ ماشین‌ها را از بین برده و پستی و بلندی‌های سطوح را نیز رفع می‌کند و اصطکاک سطح را بهبود می‌بخشد.
- از آسفالت حفاظتی به عنوان روکش ایزوگام در پشت بام‌ها نیز استفاده می‌شود و از ایزوگام در برابر ضربه و آسیب‌دیدگی محافظت می‌کند
- در صورتی که در تهیه آسفالت حفاظتی به جای قیر امولسیون از قیر معمولی بدون افزودنی استفاده شود، از آن برای آسفالت کاری جاده‌های کم ترافیک و سبک استفاده می شود.
انواع آسفالت حفاظتی
- آسفالت سطحی تک لایه که برای اجرا در مسیرهای کم رفت و آمد مناسب می‌باشد.
- آسفالت سطحی چند لایه که حاصل اجرای دو یا چند لایه آسفالت سطحی یک لایه می‌باشد.
- آسفالت رود میکس ( road mix ) ترکیبی از مصالح سنگی شکسته یا شن و ماسه به همراه قیر مایع است که در دمای محیط با هم مخلوط شده و روی سطح موردنظر پخش می‌شوند. از این نوع آسفالت در مسیرهای فرعی یا روستایی و کم تردد استفاده می‌شود.
- سیل کت ( seal coats ) شامل پخش یک لایه قیر مخلوط با امولسیون قیر به همراه سنگدانه یا بدون آن می‌باشد که جهت جلوگیری از نفوذ برف و باران به سطوح آسفالتی به کار می‌رود.
- پرایم کت ( prime coat ) یا اندود نفوذی برای آماده سازی مسیر شنی قبل از پخش آسفالت انجام می‌شود. این عمل باعث پر شدن منافذ و بهبود چسبندگی آسفالت به سطح موردنظر نیز می‌شود.
- تک کت ( take coat ) یا اندود سطحی یک لایه بسیار نازک امولسیون قیری است که روی سطوح آسفالتی به منظور افزایش چسبندگی قشراسفالتی اجرا می‌شود.
- ترکیبات آسفالتی قیرآبه ای یا دوغاب قیری ( اسلاری سیل ) از ترکیب سنگدانه ها، آب، فیلرهای معدنی و نوعی قیر امولسیون شده تولید می شود. اسلاری سیل از مصالحی تشکیل شده که به صورت مطلوب دانه بندی شده و فاقد هرگونه آلودگی می‌باشند. جهت نگهداری و ترمیم رویه اسفالت از آن استفاده می‌شود.
- آسفالت حفاظتی ریزدانه ( میکروسرفیسینگ ) از ترکیب سنگدانه‌های توپر، قیر امولسیونی تعدیل شده، قیر معدنی، آب و افزودنی‌های دیگر تشکیل می‌شود و جهت ترمیم و تعمیر فرسودگی و خرابی آسفالت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایای آسفالت حفاظتی
- آب بندی سطوح
- جلوگیری از نفوذ آب به لایه های زیرین آسفالت
- افزایش اصطکاک و کاهش لغزندگی سطوح
- افزایش مقاومت رویه آسفالتی
- افزایش طول عمر جاده
- سهولت اجرا
- افزایش سرعت اجرا
- به کارگیری محدود تجهیزات و ماشین آلات
- هزینه مقرون به صرفه
اجرای آسفالت حفاظتی اگر طبق استاندارد و به صورت اصولی صورت پذیرد سطوحی با کیفیت و مطلوب ایجاد می کند.علاوه بر آن از نظر اقتصادی هم بسیار مقرون به صرفه می باشد.
روش اجرای آسفالت حفاظتی
- آماده سازی سطح
- قیرپاشی سطح
- پخش و کوبیدن مصالح سنگی
- تولید و اجرای اسلاری سیل
آماده سازی سطح
سطوح شنی، آسفالتی یا بتنی قبل از اجرای عملیات آسفالت کاری، مطابق با شرایط و استانداردهای اجرایی آماده سازی می‌شوند.
آماده سازی راه شنی
1- کلیه نقطه ضعف‌ها و نقص‌های موجود باید اصلاح و تعمیر شود.
2- اجرای آسفالت حفاظتی باید به گونه‌ای برنامه ریزی شود که قبل از شروع ترافیک اسفالت کاری تمام شده باشد.
3- در مرحله غبار نشانی و روغن پاشی اگر سطوح دارای ناهمواری و شیارهای طولی و عرضی است ابتدا باید توسط گریدر هموار شده و سپس پخش سنگدانه‌ها انجام شود.
4- ایجاد شیب‌هایی در طول و عرض راه جهت تخلیه آب و جلوگیری از جمع شدن آب روی سطوح از ضروریات است.
آماده سازی راه آسفالتی
1- نواقصی وایرادهای سطح باید به وسیله آسفالت گرم یا سرد لکه گیری و ترمیم شود.
2- شیارهای موجود روی سطح باید اصلاح و تعمیر گردد.
3- قیرهای موجود روی رویه آسفالت تراشیده شود.
4- رویه جاده باید کاملا تمیز شده و هر گونه آلودگی و گرد و خاک روی آن از بین برود.
5- هنگام قیر پاشی توجه داشته باشید که سطح کاملا خشک باشد.
6- سطح مورد نظر باید کاملا طبق مشخصات و نقشه های اجرایی، جهت آسفالت کاری آماده شده باشد.
7- برای اجرای آسفالت حفاظتی از نوع دوغاب قیری یا میکروسرفیسینگ، اندود سطحی باید طبق قوانین انجام شده باشد.
قیر پاشی
پس از آماده سازی سطح نوبت به قیر پاشی می‌رسد که باید طبق اندودهای سطحی و اندودهای نفوذی اجرا شود. پس از قیر پاشی باید مقدار آن به وسیله آزمایش مشخص شود و بیشتر از +-10 درصد با مقدار مشخص شده در نقشه فرق نداشته باشد.
پخش و کوبیدن مصالح سنگی
بلافاصله پس از قیرپاشی پخش سنگدانه‌ها روی قیر توسط تجهیزات مکانیکی صورت گرفته و سپس کوبیدن آنها توسط غلتک‌های مخصوص انجام می‌شود تا چسبندگی کافی بین مصالح و قیر به وجود بیاید. توجه داشته باشید که عملیات کوبیدن باید پیش از عمل آمدن قیر انجام شود. در غیر اینصورت ممکن است سنگدانه‌ها از جای خود کنده شوند.
برای اجرای آسفالت سطحی به صورت دو لایه باید پس ازعمل آمدن قیر لایه اول، لایه دوم آسفالت اجرا شود. سپس توسط جاروی مکانیکی باید سنگدانه‌های اضافی لایه اول را جمع آوری کرده تا سطح کاملا تمیز و یکدست شود.
پس از قیر پاشی لایه دوم بلافاصله مصالح سنگی را باید روی سطح پخش کرده و عملیات کوبیدن را انجام داد. فرایند کوبیدن و غلتک زنی سنگدانه‌ها باید تا زمانی ادامه داشته باشد که سنگدانه ها به طور کامل داخل قیر نفوذ کرده و فضاهای خالی موجود نیز کاملا پر شوند. پس از پایان عملیات باید مواد زاید و اضافی از روی سطح پاک شوند. در صورت وجود قیرزدگی روی سطح، باید عملیات پخش سنگدانه و غلتک زنی مجدد انجام شود تا در نهایت سطحی صاف و هموار داشته باشیم.
تولید و اجرای اسلاری سیل
برای تولید و اجرای این ترکیب آسفالتی از کامیون‌هایی که دارای سیلوهای مصالح سنگی به صورت مجزا، فیلرو قیرآبه می باشند استفاده می‌شود. در این کامیون‌ها قسمتی نیز تحت عنوان مخلوط کننده وجود دارد که عملیات اختلاط مواد آسفالت در آن‌جا انجام می‌شود.
روش نگهداری آسفالت حفاظتی
به دلیل کاربرد گسترده آسفالت حفاظتی و به کار رفتن قیرهای امولسیونی در آن،شرایط انتقال و نگهداری این آسفالت نسبت به آسفالت معمولی کمی متفاوت می باشد. هرگونه سهل انگاری در اجرا و نگهداری آسفالت حفاظتی، ممکن است منجر به شکست امولسیون شده که در این صورت قیر غیرقابل استفاده می شود و هزینه‌ای مجدد برای تولید آن باید صرف شود.
داخل مخزن قیر لوله های آب گرم یا بخار آب تعبیه شده است که از آن برای گرم کردن قیر استفاده می شود. درجه حرارت این لوله ها نباید از 85 درجه بیشتر باشد که البته دمای آن با توجه به نوع امولسیون قیر تعیین می‌شود. افزایش دمای قیر باعث تبخیر آب موجود در امولسیون و افزایش غلظت آن شده، علاوه بر آن یک لایه قیر خالص نیز درون مخزن تشکیل می‌شود. در چنین شرایطی کل قیر داخل مخزن غیر قابل مصرف می شود.
جهت ترکیب قیر امولسیون نباید از هوای فشرده استفاده شود زیرا باعث شکست امولسیون می‌شود.
عوامل موثر در طول عمر آسفالت حفاظتی
- میزان ترافیک سطح
- چگونگی روسازی آسفالت
- مصالح به کار رفته در ساخت آسفالت
- چگونگی تهیه مخلوط آسفالتی
- شرایط آب و هوایی محیط
- میزان ترک و شیارهای موجود روی سطح
- سازگاری مصالح آسفالتی هنگام ترکیب با یکدیگر
سایر کاربردهای آسفالت حفاظتی
کاربرد آسفالت حفاظتی در ایران تنها برای اصلاح رویه آسفالت است. اما در کشورهای دیگر جهت محافظت از رویه‌های بتنی و روکش پل‌ها نیز از آسفالت میکروسرفیسنگ استفاده می‌شود. در ادامه با هم کاربردهای دیگر آسفالت حفاظتی ریزدانه را خواهیم دید.
روسازی آسفالت سطحی
در برخی جاده ها که رویه بتنی اجرا شده است به دلایل اقتصادی و پیش بینی افزایش ترافیک در آینده، پس از اجرای لایه‌های زیراساس و اساس، روی آن یک یا دو لایه آسفالت حفاظتی اجرا می‌شود.
افزایش مقاومت سایشی سطح
جهت افزایش مقاومت سایشی مسیرهای شنی و کاهش ضخامت آنها، همچنین جلوگیری از جدا شدن سنگدانه‌های ریز و درشت رویه شنی، از آسفالت حفاظتی استفاده می‌شود و ماندگاری و طول عمر آسفالت را بهبود می‌بخشد.
بهینه سازی سطح
آسفالت بر اثر گذشت زمان اکسید و دچار فرسایش می‌شود و به جای آسفالت کاری مجدد می توان با هزینه‌ای کمتر آن را ترمیم کرد. ترمیم آسفالت شامل لکه گیری، درزگیری ترک‌ها، پر کردن منافذ و شیارها، اصلاح شیب و ناهمواری‌های سطح می‌باشد.
آب بندی لایه روسازی
یکی از عواملی که باعث تخریب و آسیب آسفالت می‌شود نفوذ آب و هوا به داخل منافذ آن است. حتی در آسفالت کاری‌های جدید نیز این مشکل رخ می دهد و برای پر کردن و پوشاندن حفره های ایجاد شده روی سطح از آسفالت حفاظتی استفاده می‌شود. آسفالت حفاظتی خاصیت مسدود کردن منافذ موجود را دارد و مانع نفوذ آب به قشرهای آسفالتی و غیر آسفالتی روسازی و لایه های زیرسازی می شود.
روسازی چند مرحله ای
آسفالت کاری جاده‌های کم ترافیک را می‌توان با آسفالت حفاظتی انجام داد و سپس در زمان افزایش ترافیک، سطح موردنظر را با لایه آسفالت تقویت کرد. توجه داشته باشید قبل از اجرای آسفالت بتنی هرگونه ایراد و ناقصی روی سطح باید برطرف شود و پس از آن اجرای آسفالت انجام شود.
بهبود مقاومت لغزشی سطح
سطوح جاده پس از بارندگی و هنگام جمع شدن آب باران، مقاومت لغزشی خود را از دست داده و برای رانندگان خطرناک می‌باشد و ممکن است باعث وقوع تصادف شود. با اجرای آسفالت حفاظتی، مقاومت لغزشی جاده‌ها بهبود پیدا کرده و باعث افزایش ایمنی در رانندگی نیز می‌شود.
افزایش بازتابندگی سطح
سطوح جاده به دلیل تیرگی و سیاه بودن آسفالت موجب محدود شدن دید رانندگان در شب شده و ممکن است باعث ایجاد اتفاقات ناگوار شود. به همین دلیل سطح آسفالت را با یک لایه آسفالت حفاظتی با مصالح روشن به طور کاملا اصولی می پوشانند و پس از آن نیز خط‌کشی و دیگر عملیات ایمنی جاده انجام می شود.
قیمت آسفالت حفاظتی
عوامل متعددی در تعیین هزینه نهایی آسفالت حفاظتی دخیل هستند. متراژ سطح مورد نظر، نوع و مقدار مصالح و قیر به کار رفته در آسفالت، مقدار آسفالت مورد نیاز، نوع تجهیزات و ماشین آلات مورد استفاده در پروژه، نحوه اجرای آسفالت حفاظتی با توجه به تجربه پیمانکار، شرایط محیطی محل موردنظر و نحوه انتقال مصالح به محل از عوامل موثر در قیمت نهایی آسفالت هستند.
اجرای خدمات آسفالت حفاظتی با میچینم
شرکت میچینم پیمانکار رسمی آسفالت جهت ارائه انواع خدمات راه سازی و ساختمانی می باشد. میچینم متشکل از تیمی متخصص و مجرب است که با بهره گیری از دانش روز و دستگاه ها و ماشین آلات پیشرفته مراحل اجرای آسفالت حفاظتی را به نحو مطلوب و کیفیت عالی به شما عزیزان ارائه می کند. می توانید جهت آشنایی با محصولات و خدمات ما و اطلاع از قیمت ها با کارشناسان ما تماس بگیرید.
خدمات شرکت میچینم در آسفالت کاری:
سخن پایانی
آسفالت حفاظتی را معمولا به عنوان نوعی روکش موقت در عرصه راهسازی به کار می‌برند و پوشش اصلی جاده محسوب نمی‌شود. کاربرد اسفالت حفاظتی بیشتر جهت غیر قابل نفوذ کردن آسفالت و جلوگیری از تخریب لایه اصلی بوده و به نوعی باعث تقویت روکش اصلی آسفالت در جاده‌ها نیز می‌شود. همچنین برای آسفالت کاری مرحله به مرحله برخی مسیرها نیز مناسب می‌باشد.
البته بعد از 3 الی 5 سال که عمر مفید آسفالت حفاظتی می‌باشد باید روی آن آسفالت گرم اجرا شود. زیرا از بین رفتن آسفالت حفاظتی ممکن است باعث تخریب آسفالت اصلی شده و به آن آسیب بزند.